هیستروسکوپی یک روش تشخیصی و درمانی است که برای بررسی داخل رحم به کار می‌رود. در این روش، پزشک یک ابزار باریک و دارای دوربین به نام هیستروسکوپ را از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می‌کند. این ابزار امکان مشاهده دقیق دیواره داخلی رحم (آندومتر) را فراهم می‌سازد.
هیستروسکوپی معمولاً برای تشخیص یا درمان مشکلاتی مانند خونریزی غیرطبیعی، پولیپ‌ها، فیبروئیدها، یا بررسی دلایل ناباروری استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از آن برای انجام جراحی‌های کم‌تهاجمی مانند برداشتن بافت‌های غیرطبیعی بهره برد. این روش به دلیل کم‌تهاجمی بودن و کوتاه بودن دوره بهبودی محبوبیت زیادی دارد.
هیستروسکوپی چیست؟
هیستروسکوپی یک روش پزشکی کم‌تهاجمی است که برای بررسی و درمان مشکلات داخل رحم به کار می‌رود. در این روش، از یک ابزار نازک به نام هیستروسکوپ که مجهز به دوربین و منبع نور است، استفاده می‌شود. هیستروسکوپ از طریق واژن و دهانه رحم به داخل رحم هدایت شده و امکان مشاهده مستقیم دیواره داخلی رحم (آندومتر) را فراهم می‌کند.
هیستروسکوپی برای تشخیص و درمان مشکلاتی مانند خونریزی غیرطبیعی رحمی، وجود پولیپ یا فیبروئید، چسبندگی رحم (سندرم آشرمن)، بررسی علل ناباروری یا سقط مکرر، و برداشتن دستگاه داخل رحمی (IUD) استفاده می‌شود. این روش اغلب سرپایی است و نیازی به برش یا جراحی باز ندارد، بنابراین دوره بهبودی کوتاهی دارد.
هیستروسکوپی چگونه انجام می شود؟
بسیاری از بانوان زمانی که هیستروسکوپی برای آن ها تجویز می شود، بسیار نگران می شوند. دانستن مراحل انجام هیستروسکوپی به شما اطمینان خاطر می دهد که این یک جراحی پرتهاجمی نیست. البته بسته به وضعیت بیمار این شرایط ممکن است تغییر کند. مراحل انجام هیستروکوپی شامل موارد زیر می شود:
- اسپکولوم وسیله ای است که دهانه واژن را برای وارد شدن هسیتروسکوپ باز نگه می دارد. متخصص زنان در مرحله اول از آن برای باز نگه داشتن دهانه واژن استفاده می کند.
- هیستروسکوپ از طریق واژن وارد می شود و به سمت دهانه رحم می رود.
- ممکن است برای باز کردن بهش دهانه رحم نوعی مایع یا نوعی گاز وارد شود.
- بخش های مختلف رحم بررسی شده و هیستروسکوپ تصویر مناسب از بخش های مختلف رحم ارائه می دهد که همزمان برای متخصص در مانیتور قابل مشاهده است.
- اقدامات درمانی لازم در صورت نیاز انجام خواهد پذیرفت.
این اقدام ممکن است تحت بی حسی و یا بیهوشی کامل انجام شود. برای دانستن این موضوع می توانید در جلسه قبل از آن، این مورد را از متخصص خود سوال کنید.
هیستروسکوپی در چه مواردی توصیه می شود؟
در چه مواردی پزشک هیستروسکوپی را توصیه می کند؟ این ممکن است برای شناخت موار غیر طبیعی از جمله خونریزی غیر طبیعی رحم زنان است. شایع ترین موارد تجویز آن می توان به موارد زیر اشاره کرد.
موارد تشخیصی هیستروسکوپی
- تشخیص و درمان فیبروم رحم
- پولیپ رحم
- کنترل جابجایی دستگاه‌های داخل رحمی (IUD)
- تشخیص چسبندگی‌های داخل رحمی
- بررسی سایر علت های ناباروی
- بررسی خونریزی های غیر طبیعی در زنان
موارد درمانی هیستروسکوپی
شایع ترین موارد درمانی در این زمینه شامل موارد زیر می شود:
- برداشتم فیبروم رحم
- برداشتن پولیپ رحم
- رفع چسبندگی رحم
- رفع سایر مشکلات ناباروری
اقدامات قبل از انجام هیستروسکوپی
قبل از انجام هیستروسکوپی، اقدامات زیر توصیه می‌شود تا اطمینان حاصل شود که این روش با موفقیت انجام شده و خطرات به حداقل برسند:
- مشاوره و بررسی پزشکی:
- پزشک باید تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی کرده و در مورد داروهای مصرفی، آلرژی‌ها و بیماری‌های زمینه‌ای اطلاعات کسب کند.
- ممکن است آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون، سونوگرافی یا نمونه‌برداری از آندومتر انجام شود.
- زمان‌بندی مناسب:
- هیستروسکوپی معمولاً در روزهای خاصی از چرخه قاعدگی (معمولاً پس از پایان قاعدگی) انجام می‌شود تا دید بهتری از داخل رحم فراهم شود.
- قطع یا تنظیم داروها:
- پزشک ممکن است توصیه کند مصرف برخی داروها، مانند رقیق‌کننده‌های خون، موقتاً قطع شود.
- در موارد خاص، داروهای هورمونی ممکن است برای آماده‌سازی رحم تجویز شوند.
- ناشتایی:
- اگر هیستروسکوپی تحت بیهوشی عمومی انجام شود، بیمار معمولاً باید چند ساعت قبل از عمل ناشتا باشد (عدم مصرف غذا و نوشیدنی).
- آمادگی فیزیکی:
- شستن ناحیه تناسلی و رعایت بهداشت عمومی توصیه می‌شود.
- از دوش واژینال یا استفاده از مواد شیمیایی خاص در ناحیه تناسلی اجتناب کنید، مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد.
- آمادگی روانی:
- اطلاعات کاملی درباره مراحل عمل، خطرات احتمالی و نتایج مورد انتظار دریافت کنید.
- در صورت اضطراب، پزشک ممکن است آرام‌بخش خفیفی قبل از عمل تجویز کند.
- همراه داشتن یک نفر:
- در صورت نیاز به بیهوشی یا آرام‌بخش، بهتر است یک همراه در روز عمل کنار بیمار باشد.
رعایت این موارد می‌تواند به انجام هیستروسکوپی بدون مشکل و بازیابی سریع‌تر کمک کند.
عوارض هیستروسکوپی
در هر اقدام جراحی ویژگی های مثبت و منفی وجود دارد و هیسترسکوپی نیز از این قاعده مستثنی نیست. با آنکه این یک جراحی کم تهاجمی است و عوارض بعد از آن کاملا کنترل شده است، اما لازم است در صورت مشاهده برخی عوارض مشکوک پزشک خود را در جریان بگذارید. چرا که انجام این جراحی ممکن است احتمال برخی عوارض نظیر موارد زیر را بالا ببرد.
- عفونت
- خون ریزی
- بیماری التهابی لگن
- پارگی رحم یا آسیب به دهانه رحم (که به صورت بسیار نادر امکان بروز آن وجود دارد)
- عوارض ناشی از مایع یا گاز مورد استفاده برای باز کردن دهانه رحم
- عوارض ناشی از بیهوشی
با این حال برخی ویژگی های مثبت در استفاده از این روش وجود دارد. از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در این روش نیاز به برش های گسترده جراحی نیست. بنابراین دوران نقاهت سریع تر سپری می شود.
- این روش از برخی عوارض جدی تر نظیر برداشتن رحم جلوگیری می کند.
- نیاز شما به استفاده از داروهای مسکن کاهش می باید و بعد از مدتی کاملا از بین می رود.
نتیجه گیری
توجه به این نکته مهم است که بسیاری از بانوان بعد از انجام این روش می توانند سریعا به فعالیت های روزمره خود باز گردند. برای انجام این اقدام می توانید به دکتر آنکولوژی زنان در اصفهان مراجعه کنید.
سوالات متداول
