غربالگری سرطان تخمدان در اصفهان

دکتر فریبا بهنام فر

دانشمندان به شدت در پی یافتن یک تست یا ترکیبی از تست‌هایی هستند که بتواند سرطان تخمدان را در مراحل اولیه و قابل درمان تشخیص دهد. با این حال، مطالعات هنوز نشان نداده اند که آزمایش های غربالگری سرطان تخمدان خطر مرگ ناشی از سرطان تخمدان را میتواند کاهش دهد. سرطان تخمدان یکی از کشنده ترین سرطان ها در زنان است، تا حدی به این دلیل که اغلب در مراحل پایانی یافت می شود. برای کسب اطلاعات تکمیلی در مورد غربالگری سرطان تخمدان به خواندن ادامه دهید.

غربالگری سرطان تخمدان در اصفهان

بیشتر بخوانید: کیست بارتولن

به زنان بدون سابقه خانوادگی سرطان تخمدان توصیه می شود که تست غربالگری سرطان تخمدان را انجام ندهند مگر اینکه در کارآزمایی بالینی ثبت نام کرده باشند.
زنانی که سابقه خانوادگی سرطان تخمدان «پرخطر» دارند در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند. زنانی که در معرض خطر ویژه ای هستند می توانند از تست غربالگری سرطان تخمدان بهره مند شوند.

چه کسانی باید غربالگری سرطان تخمدان را انجام دهند؟

غربالگری سرطان تخمدان یا هر کجای دیگر برای زنان با سابقه خانوادگی پرخطر ضروری است;  زنی با سابقه خانوادگی “پرخطر” فردی است که سابقه خانوادگی قوی سرطان سینه یا تخمدان در بیش از یک خویشاوند دارد یا اعضای خانواده مبتلا به سرطان دارای ویژگی های خاصی هستند.

بیشتر بدانید: کیست تخمدان

زنان با این سابقه باید با یک مشاور ژنتیک ملاقات کنند تا در مورد آزمایش ژنتیکی BRCA1 و BRCA2 صحبت کنند. در صورت داشتن سابقه خانوادگی پرخطر سرطان تخمدان و موارد زیر ممکن است غربالگری سرطان تخمدان توصیه شود:

●شما جهش BRCA 1 یا 2 دارید.

● شما مبتلا به سندرم لینچ هستید (که به آن سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی نیز گفته می شود [HNPCC]) .

غربالگری سرطان تخمدان همچنین ممکن است برای زنانی در نظر گرفته شود که واجد شرایط انجام آزمایش ژنتیکی هستند (به دلیل سابقه خانوادگی پرخطر) اما انتخاب کرده اند که آزمایش ژنتیکی انجام ندهند. در این گروه، غربالگری سرطان تخمدان ممکن است توصیه شود که از سن 30 تا 35 سالگی یا 5 تا 10 سال زودتر از سنی که جوانترین عضو خانواده مبتلا به سرطان تشخیص داده شده است، شروع شود. غربالگری سرطان تخمدان  ممکن است شامل آزمایش خون برای CA 125 و سونوگرافی لگن باشد.

در زنان با سابقه خانوادگی کم خطر( زنانی که معیارهای سابقه خانوادگی پرخطر را ندارند)، و زنان در معرض خطر متوسط(زنان با “خطر متوسط” ابتلا به سرطان تخمدان زنانی هستند که سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان تخمدان ندارند) تست غربالگری سرطان تخمدان توصیه نمی شود.

نکته: اگر سابقه خانوادگی پرخطر دارید، یک روش جایگزین برای غربالگری سرطان تخمدان ، برداشتن تخمدان ها برای جلوگیری از ابتلا به سرطان است!

انواع روش های تشخیص سرطان تخمدان

انواع آزمایش ها و روش های تشخیص سرطان تخمدان عبارتند از:

معاینه لگن

 در طول معاینه لگن، پزشک انگشتان دستکش دار را وارد واژن می کند و همزمان دستی را روی شکم شما فشار می دهد تا اندام های لگنی شما را حس کند (لمس کند). پزشک همچنین دستگاه تناسلی خارجی، واژن و دهانه رحم شما را به صورت بصری معاینه می کند.

تست های تصویربرداری

 آزمایشاتی مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن شکم و لگن ممکن است به تعیین اندازه، شکل و ساختار تخمدان شما کمک کند.

آزمایشات خون

 آزمایش‌های خون مي تواند شامل آزمایش‌های مربوط به سنجش عملکرد اندام ها باشد که می‌تواند به تعیین سلامت کلی شما کمک کند. همچنین ممکن است پزشک نمونه خون شما را برای بررسی وجود یا عدم وجود نشانگرهای تومور که وجودشان نشان دهنده ابتلا به سرطان تخمدان است آزمایش کند. مثلا تست تشخیصی آنتی ژن سرطانی (CA) 125 می تواند پروتئینی را که اغلب در سطح سلول های سرطانی تخمدان یافت می شود، شناسایی کند. این آزمایشات نمی تواند به پزشک شما بگوید که آیا سرطان دارید یا خیر، اما ممکن است سرنخ هایی در مورد تشخیص و پیش آگهی به شما ارائه دهند.

عمل جراحی

 گاهی اوقات پزشک شما تا زمانی که تحت عمل جراحی برداشتن تخمدان و آزمایش آن برای علائم سرطان قرار بگیرید نمی تواند از تشخیص خود مطمئن باشد.

آزمایش ژنتیک

 پزشک ممکن است آزمایش نمونه خون را برای بررسی تغییرات ژنی که خطر سرطان تخمدان را افزایش می دهد، توصیه کند. بررسی توالی ژنی DNA به پزشک کمک می کند تا در مورد برنامه درمانی مناسب شما تصمیم بگیرد. ممکن است بخواهید اطلاعات را با خویشاوندان خونی خود، مانند خواهر و برادر و فرزندانتان به اشتراک بگذارید، زیرا آنها نیز ممکن است در معرض خطر تغییرات ژنی مشابه باشند.

هنگامی که تأیید شد که شما به سرطان تخمدان مبتلا هستید، پزشک از اطلاعات حاصل از آزمایشات و روش های شما برای تعیین مرحله سرطان شما استفاده می کند. فاز پیشرفت سرطان تخمدان از 1 تا 4 متغیر است که اغلب با اعداد رومی I تا IV نشان داده می شود. پایین ترین فاز یعنی “یک” نشان می دهد که سرطان محدود به تخمدان ها است. در فاز 4، سرطان به نواحی دوردست بدن گسترش یافته است.

مزایای غربالگری سرطان تخمدان

مزیت بالقوه غربالگری سرطان تخمدان، یافتن سرطان در مرحله قابل درمان است و کاهش خطر مرگ است. غربالگری می تواند به یافتن سرطان در مراحل اولیه، قبل از ظاهر شدن علائم کمک کند. زمانی که بافت غیرطبیعی یا سرطان در مراحل اولیه پیدا شود، ممکن است درمان یا معالجه آن آسان‌تر باشد. چراکه تا زمانی که علائم ظاهر شوند، سرطان ممکن است رشد کرده و گسترش یافته باشد. لازم  است خاطر نشان کرد که غربالگری سرطان تخمدان در اصفهان با دقت بالا انجام می گیرد.

بیشتر بدانید: کیست رحم و انواع آن

معایب غربالگری سرطان تخمدان

عیب بالقوه غربالگری سرطان تخمدان، داشتن آزمایش غربالگری مثبت کاذب است. این ممکن است برای بسیاری از زنان سالم منجر به جراحی غیر ضروری شود. جراحی خطراتی از جمله اضطراب، آسیب، هزینه و همچنین احتمال کم بروز عوارض جدی را به همراه دارد.

نتیجه گیری

درحال حاضر مطالعاتی برای یافتن بهترین ترکیب از غربالگری های سرطان تخمدان در حال انجام است. اما آزمایشاتی که ممکن است برای زنان در معرض خطر بالای سرطان تخمدان مفید باشد شامل آزمایش خون نشانگر تومور CA 125، سونوگرافی یا ترکیبی از این دو است. غربالگری سرطان تخمدان در حال حاضر توسط پزشکان مجرب در حال انجام است.

 آزمایش غربالگری باید اکثر افراد مبتلا به این بیماری را پیدا کند و به اشتباه افرادی را که این عارضه را ندارند، پیدا نکند. آزمایشی که در صورت عدم وجود بیماری مثبت باشد، آزمایش “مثبت کاذب” نامیده می شود. اجتناب از انجام آزمایشات مثبت کاذب برای سرطان تخمدان بسیار مهم است، چرا که آزمایش غربالگری مثبت معمولاً نیاز به جراحی دارد.

سوالات متداول

بهترین غربالگری سرطان تخمدان چیست؟

در صورت داشتن احتمال ابتلا یا علائم غیر قابل توضیح سرطان تخمدان، از پزشک خود بپرسید که آیا باید یک آزمایش تشخیصی مانند معاینه لگنی رکتوواژینال، سونوگرافی ترانس واژینال یا آزمایش خون CA-125 انجام دهید. این آزمایش‌ها مي توانند به اثبات وجود یا رد کردن سرطان تخمدان کمک می‌کنند.

چه آزمایشاتی سرطان تخمدان را تایید می کند؟

بیوپسی بافت تنها چیزی است که می تواند به طور قطعی تشخیص سرطان تخمدان را تایید کند. اما تشخیص اولیه سرطان تخمدان اغلب بر اساس علائمی مانند نفخ، خستگی، کاهش وزن، اتساع شکم، درد لگن و احساس سیری سریع پیدا می‌شود.

تا کی ممکن است یک زن بدون اینکه بداند سرطان تخمدان داشته باشد؟

سرطان تخمدان می‌تواند سال‌ها بدون آشکار ساختن وجود خود ناشناخته بماند. متاسفانه علائم سرطان تخمدان مبهم است و در حال حاضر هیچ راه دقیقی برای شناسایی بیماری در مراحل اولیه آن وجود ندارد. در نتیجه، سرطان تخمدان اغلب تا زمانی که در سرتاسر لگن و شکم گسترش پیدا نمی کند، شناسایی نمی شود.

دکتر فریبا بهنام فر

دکتر فریبا بهنام فر جراح و متخصص زنان و زایمان فلوشیپ انکولوژی زنان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

فهرست محتوا

دنبال کنید

نمونه‌کار‌های بیشتر...