قاعدگی دردناک یکی از اختلالاتی است که گاهی برای بانوان ایجاد می‌شود و با عنوان دیسمنوره نیز شناخته می‌شود. افراد معمولا اینگونه دردها را قبل از شروع عادت ماهانه تجربه خواهند کرد اما در شروع پریودی این درد افزایش می‌یابد. در این مقاله با ما همراه باشید تا انواع این درد از قاعدگی را بشناسید.
قاعدگی دردناک (دیسمنوره) چیست؟
قاعدگی دردناک یا دیسمنوره به وضعیتی اطلاق می‌شود که در طول دوره قاعدگی، زنان با درد شدید در ناحیه پایین شکم و ناحیه لگنی مواجه می‌شوند. این دردها معمولاً قبل از شروع قاعدگی آغاز می‌شوند و در طول آن دوره بیشترین شدت را دارند، اما ممکن است تا پایان دوره قاعدگی ادامه یابند. علل دیسمنوره هنوز به طور کامل مشخص نشده اما فعالیت‌های هورمونی و تغییرات در سطح هورمون‌ها ممکن است در ایجاد این دردها نقش داشته باشند. عوامل دیگری مانند تشنج عضلانی رحم، وجود توده‌های رحمی، التهابات در ناحیه لگن، استرس و اضطراب نیز می‌توانند عوامل مؤثر در دیسمنوره باشند.
انواع قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
قاعدگی دردناک یا دیسمنوره در انواع مختلفی رخ می‌دهد اما معمولا بانوان این مشکل را به طور دقیق نمی‌شناسند.
· دیسمنوره اولیه: این نوع دیسمنوره، که همچنین به عنوان دیسمنوره عادی شناخته می‌شود، به معنی وجود درد قاعدگی معتدل تا شدید بدون وجود علت آشکاری است. این نوع دیسمنوره معمولاً در سنین نوجوانی یا در اوایل سال های بلوغ ظاهر می‌شود و معمولاً با گذشت زمان و رسیدن به سن بالاتر کاهش می‌یابد.
· دیسمنوره ثانویه: این نوع دیسمنوره به وجود می‌آید ناشی از علل دیگری که باعث تحریک و تنش در ناحیه لگن و رحم می‌شوند. علل ممکن شامل توده‌های رحمی مانند فیبروم، التهابات لگنی مانند عفونت عفونت مجاری ادراری، سیستم تناسلی و یا عوامل هورمونی نظیر اختلالات تخمک گذاری هستند.
· دیسمنوره اسپاسمودیک: در این نوع دیسمنوره، اسپاسم و تشنج های عضلانی در ناحیه رحم وجود دارد. این اسپاسم ها باعث فشار بیشتر بر روی عروق و عصب ها می‌شوند و درد شدید قاعدگی را ایجاد می‌کنند.
· دیسمنوره پیشرونده: این نوع دیسمنوره به معنی وجود درد قاعدگی قبل از شروع قاعدگی است که معمولاً یک تا دو روز قبل از آغاز قاعدگی آغاز می‌شود و تا شروع قاعدگی ادامه می‌یابد.
· دیسمنوره پسرونده: در این نوع دیسمنوره، درد قاعدگی پس از پایان قاعدگی ادامه می‌یابد. این نوع درد معمولاً به صورت مداوم و کمتر شدت دارد.
علائم دیسمنوره
علائم دیسمنوره یا قاعدگی دردناک در افراد کمی متفاوت است و همه اشخاص علائم یکسانی نخواهند داشت.
· درد شدید در ناحیه پایین شکم و ناحیه لگنی که معمولاً قبل از شروع قاعدگی آغاز می‌شود و در طول آن دوره بیشترین شدت را دارد. این درد ممکن است به پشت، ران ها و حتی تا ساق پاها تابیده شود.
· افراد در طول دوره قاعدگی احساس ناراحتی عمومی، اضطراب، خستگی، تهوع و تغییرات در مزاج و روحیه داشته باشند.
· برخی از افراد در طول دوره قاعدگی با مشکلات گوارشی مانند اسهال، یبوست، تهوع و استفراغ مواجه می‌شوند.
· برخی افراد به عوارض دیگری نظیر سردرد، گیجی، بی‌خوابی، افزایش تعریق و تورم سینه نیز دچار می‌شوند.
مهم است توجه داشت که هر فرد علائم متفاوتی از دیسمنوره تجربه می‌کند و شدت و نوع علائم در هر دوره قاعدگی متغیر است. در صورتی که علائم شما شدید بوده و تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی شما دارد، توصیه می‌شود با پزشک خود مشورت کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.
علت دیسمنوره چیست؟
دیسمنوره نوعی قاعدگی دردناک است که به عوامل مختلفی برمی‌گردد. علت دیسمنوره معمولا برای افراد یکسان نیست و به دلایل متعددی بروز پیدا کرده و تحریک می‌شود.
· اختلال‌های هورمونی: تغییرات در سطوح هورمون‌ها، به ویژه پروستاگلاندین‌ها، ممکن است در ظاهر شدن درد قاعدگی نقش داشته باشد. پروستاگلاندین‌ها تنش عضلات رحم را افزایش می‌دهند و ایجاد درد قاعدگی می‌شوند.
· اسپاسم رحمی: تشنج و اسپاسم عضلانی در رحم می‌تواند به درد قاعدگی منجر شود. علت این اسپاسم‌ها هنوز کاملاً مشخص نیست، اما برخی فرضیات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل هورمونی، عصبی و عوامل محیطی نقش دارند.
· التهاب و عفونت: التهابات در حوزه لگن و رحم می‌توانند به درد قاعدگی منجر شوند. مثال‌هایی از این التهابات عبارتند از عفونت مجاری ادراری، عفونت تناسلی و التهابات رحمی.
· توده های رحمی: وجود توده های خوش خیم یا بدخیم در رحم مانند فیبرومها و پولیپها می‌تواند باعث درد قاعدگی شود.
· اختلالات تخمک گذاری: اختلالات در فرآیند تخمک گذاری ممکن است باعث تولید بیش از حد درد قاعدگی می‌شود.
· عوامل روانشناختی: عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب و افسردگی نیز می‌توانند در تشدید درد قاعدگی نقش داشته باشند.
بیشتر بدانید: علت خونریزی های غیر طبیعی زنان
بهترین درمان برای قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
درمان دیسمنوره بستگی به شدت علائم و نیازهای هر فرد دارد. در ادامه، چند روش درمانی رایج برای کاهش درد قاعدگی در دیسمنوره ذکر می‌شود:
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک می‌توانند در کاهش درد قاعدگی موثر باشند. این داروها به کاهش ترشح پروستاگلاندین‌ها کمک می‌کنند که عامل اصلی درد قاعدگی هستند.
استفاده از حوله گرم، پتو گرم یا دستگاه های گرمایی مانند پد گرما به ناحیه پایین شکم و پشت می‌تواند به کاهش درد قاعدگی کمک کند.
ورزش‌های ملایم مانند یوگا، پیاده روی و شنا می‌تواند به کاهش درد قاعدگی و رفع تنش عضلانی کمک کند. توصیه می‌شود قبل از شروع ورزش، با پزشک یا مربی خود مشورت کنید.
تغذیه سالم و متوازن، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین B، کلسیم، منیزیم و اسید چرب امگا-3 می‌تواند به کاهش درد قاعدگی کمک کند. همچنین، مصرف مواد محرک مانند کافئین و الکل را محدود کنید.
در صورتی که دیسمنوره به عوامل هورمونی مرتبط باشد، ممکن است پزشک شما داروهایی مانند قرص‌های ضد بارداری یا داروهای تنظیم کننده هورمون تجویز کند.
قاعدگی دردناک (دیسمنوره) و ورزش
ورزش و فعالیت بدنی می‌تواند به کاهش درد قاعدگی در دیسمنوره کمک کند. در واقع، تحقیقات نشان داده است که مشارکت در فعالیت‌های ورزشی منظم می‌تواند شدت درد قاعدگی را کاهش دهد و بهبودی علائم دیسمنوره را ایجاد کند. در ادامه، چند نکته مربوط به ورزش در دیسمنوره را برای شما مطرح می‌کنم:
انتخاب فعالیت مناسب: فعالیت‌هایی مانند یوگا، پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری و تمرینات استقامتی ملایم می‌توانند برای درد قاعدگی مفید باشند. انتخاب فعالیتی که لذت ببرید و با آن احساس راحتی کنید، می‌تواند موثرتر باشد.
شروع با آرامش: در روزهای ابتدایی قاعدگی که درد شدید تر است، به فعالیت های بدنی با آرامش شروع کنید. به مرور زمان و با کاهش درد، می‌توانید به فعالیت های شدت بیشتری بپردازید.
تمرینات کششی: تمرینات کششی مانند یوگا و پیلاتس می‌توانند به کاهش تنش عضلانی و درد قاعدگی کمک کنند. تمریناتی که به تقویت عضلات شکم و پشت کمک می‌کنند نیز می‌تواند مفید باشد.
تمرینات تنفسی: تمرینات تنفسی و آرامش مانند تنفس عمیق و مراقبه می‌توانند به کاهش درد و استرس مرتبط با دیسمنوره کمک کنند.
قبل از شروع هر برنامه ورزشی، بهتر است با بهترین جراح و متخصص زنان در اصفهان مشورت کنید، به وی اطلاع دهید که شدت درد و علائم شما چگونه است و برنامه ورزشی مناسب برای شما را تعیین کنید. همچنین، بهتر است به آرامی و به تدریج ورزش را آغاز کنید و در صورت بروز هرگونه علائم نامطلوب، فعالیت را متوقف کنید.
