کولپوسکوپی چیست؟ چه زمانی تجویز می شود؟ آیا لازم است آزمایش کولپوسکوپی تجویز شود؟ یا آزمایش کولپوسکوپی جزو غربالگری های زنان است؟ در این مقاله از سایت دکتر فریبا بهنام فر قصد داریم درارتباط با این مورد و همچنین زمان تجویز آن و همچنین مواردی که باید دراینباره بدانید، اشاره کنیم.
کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی است که از آن برای تشخیص بسیاری ازمشکلات و اختلالات زنان استفاده می شود. اصلی ترین موارد تجویز این آزمایش زمانی است که نتایج تست پاپ اسمیر غیر طببیعی باشد. برنابراین ممکن است برای بررسی بیشتر از آن بهره گرفته شود.
این یک روش جراحی نیست و به صورت سرپایی در مطب انجام می شود. شما دردی حس نخواهید کرد و نیاز به نگرانی در خصوص انجام آن وجود ندارد.
مراحل انجام کولپوسکوپی
بسیاری از افراد تصور می کنند در مراحل کولپوسکوپی برای معاینه جسمی وارد واژن می شود. در صورتی که اینطور نیست. این آزمایش به صورت غیر تماسی و با دوربین و یک چراغ از راه غیر تماسی انجام می شود. مراحل آن به شرح زیر است:
- از شما خواسته می شود دراز بکشید و پاهای خود را در موقعیت مناسب قرار دهید.
- دستگاهی به نام اسپکولوم در واژن شما قرار داده می شود و واژن به آرامی باز می شود.
- اسپکولوم وارد واژن نمی شود. بلکه واژن شما را برای نجام بررسی های بیشتر باز نگه می دارد . در این مرحله شما دردی احساس نخواهید کرد.
- از یک میکروسکوپ (کولپوسکوپ) با نور قوی برای مشاهده دهانه رحم استفاده می شود.
- در صورتی که بافت مشکوکی در دهانه حم شما وجود داشته باشد، نمونه برداری شده و به آزمایشگاه فرستاده می شود.
- کولپوسکوپ نیز وارد واژن نمی شود و خارج از بدن شما باقی می ماند.
در مراحل انجام این آزمایش شما نیاز به بیهوشی و یا بی حسی نخواهید داشت.
نمونه برداری در کولپوسکوپی
در طول انجام این آزمایش ممکن است نمونه برداری انجام شود. اگر پزشک ناحیه مشکوکی را پیدا کند، ممکن است نمونه کوچکی از بافت برای آزمایش آزمایشگاهی جمع آوری شود. ممکن است نمونه کوچکی از سلول ها از دهانه رحم شما برای آزمایش گرفته شود. در طول بیوپسی ممکن است شما کمی احساس گرفتگی کنید. همچنین ممکن است در طول آزمایش چندین نمونه گرفته شود.
مراقبت های قبل از کولپوسکوپی
برای انجام آزمایش کولپوسکوپی شما نباید در دوره عادت ماهیانه خود باشید. همچنین حداقل از یک روز قبل از برقراری رابطه جنسی، دوش واژینال، تامپون و استفاده از هر وسیله ای که وارد واژن شما می شود، پرهیز کنید.
همچنین بعد از انجام کولپوسکوپی حداقل دو هفته رابطه جنسی نداشته باشید و از دوش واژینال استفاده نکنید. در صورت انجام بیوپسی لازم است با خود نوار بهداشتی به همراه داشته باشید. در صورت وجود هر گونه علائم عفونت و یا خونریزی، سریعا پزشک خود را در جریان بگذارید.
- 📅 زمان مناسب را انتخاب کنید: بهترین زمان برای کولپوسکوپی، روزهای میانی سیکل قاعدگی (تقریباً یک هفته پس از پایان پریود) است. در زمان قاعدگی، انجام این تست توصیه نمی‌شود.
- 🚫 پرهیز از رابطه جنسی: حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از کولپوسکوپی، از داشتن رابطه جنسی پرهیز کنید تا دهانه رحم تحریک نشده باشد.
- 🚫 استفاده نکردن از تامپون یا شست‌وشوهای واژینال: از قرار دادن تامپون، دارو یا دوش واژینال در ۲ روز قبل از معاینه خودداری کنید.
- 💊 اطلاع به پزشک درباره داروها یا حساسیت‌ها: اگر دارویی خاص مصرف می‌کنید، به پزشک اطلاع دهید. همچنین اگر به ید یا لاتکس حساسیت دارید، حتماً اعلام کنید.
- 😌 آرامش روحی داشته باشید: کولپوسکوپی معمولاً بدون درد است، اما ممکن است کمی ناراحتی ایجاد کند. حضور با ذهنی آرام و آگاهی از مراحل انجام آن، باعث کاهش استرس می‌شود.
- 🧼 رعایت بهداشت فردی: در روز انجام کولپوسکوپی، دوش معمولی کافی‌ست. نیازی به شست‌وشوی داخلی واژن نیست.
- 👗 لباس راحت بپوشید: پوشیدن لباس‌های راحت و گشاد، روند معاینه را آسان‌تر می‌کند.
💡 اگر پزشک توصیه خاصی داشته باشد (مثلاً قطع موقت دارویی خاص)، حتماً مطابق آن عمل کنید.
نتایج کولپوسکوپی
در صورتی که در هنگام کولپوسکوپی نمونه برداری انجام نشود، جواب آزمایش در همان روز و مدتی بعد آماده می شود. اما در صورتی که بیوپسی انجام شود، نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود.
آیا گرفتن بیوپسی به این معناست که شما سرطان دهانه رحم دارید و یا مشکل خاصی شما را تهدید می کند؟
خیر. در واقع از هر 10 خانمی که برای آن ها این تست تجویز می شود، 4 نفر نتایج کاملا طبیعی دارند. بیوپسی برای بررسی بیشتر سلول های غیر طبیعی در دهانه رحم است و قطعا به معنای سرطانی بودن و یا پیش سرطانی بودن این سلول ها نیست. برای قطعیت در این موضوع لازم است به بهترین متخصص کولپوسکوپی مراجعه شود. همچنین در صورت طبیعی بودن نتایج نیز لازم است غربالگری ها هر سه تا پنج سال انجام شود.
بیشتر بدانید: یائسگی زودرس
موارد تجویز آزمایش کولپوسکوپی
کولپوسکوپی در تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم تنقش موثرایفا می کند.
همانطور که قبلا اشاره کردیم، این یک روش تشخیصی است. تست پاپ اسمیر تستی است که معمولا هر سه سال یکبار برای اطمینان از عدم وجود سلول های سرطانی رحم و دهانه رحم برای بانوان تجویز می شود. چرا که این یک بیماری خاموش است. زمانی که تست پاپ اسمیر نتایج غیر طبیعی را نشان دهد، برای بررسی های بیشتر استفاده می شود. همچنین ممکن است درسایر موارد زیر نیز این آزمایش برای شما تجویز شود:
- بیماری های دستگاه ایمنی بدن
- نتایج غیر طبیعی تست پاپ
- التهاب دهانه رحم
- HPV
- زگیل تناسلی
- تغییرات غغیر طبیعی در دستگاه تولید مثل بانوان
- پیوند عضو
درهر کدام از موارد بالا ممکن است انجام این آزمایش برای بررسی های بیشتر برای شما تجویز شود.
مزایای کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی دقیق، ایمن و کم‌تهاجمی است که برای بررسی دهانه رحم، واژن و ناحیه ولو استفاده می‌شود. این روش مزایای بسیاری دارد که آن را به یکی از ابزارهای مهم در تشخیص زودهنگام بیماری‌های زنان، به‌ویژه سرطان دهانه رحم، تبدیل کرده است.
🌟 مزایای کولپوسکوپی:
- 🔍 تشخیص زودهنگام تغییرات پیشسرطانی و سرطانی: کولپوسکوپی میتواند نواحی غیرطبیعی را با بزرگنمایی زیاد شناسایی کند، حتی قبل از آن‌که علائم واضحی ظاهر شوند.
- 🧪 امکان نمونهبرداری دقیق: در صورت مشاهده ناحیه مشکوک، پزشک میتواند بلافاصله بیوپسی انجام دهد و با دقت بالا تشخیص بگذارد.
- 🛡️ کمک به پیشگیری از سرطان دهانه رحم: با شناسایی زودهنگام تغییرات سلولی ناشی از HPV یا سایر عوامل، می‌توان قبل از سرطانی شدن آن‌ها را درمان کرد.
- ⏱️ انجام سریع و بدون نیاز به بیهوشی: این روش معمولاً در مطب و طی مدت کوتاه (۱۰ تا ۲۰ دقیقه) انجام می‌شود و نیاز به بستری یا بیهوشی ندارد.
- 😌 بدون درد یا با حداقل ناراحتی: کولپوسکوپی اغلب بدون درد است یا ممکن است کمی احساس فشار یا ناراحتی ایجاد کند.
- 🧘♀️ دوران نقاهت ندارد: بلافاصله بعد از انجام کولپوسکوپی می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید (به جز در مواردی که بیوپسی انجام شده باشد).
- 📈 دقت بالاتر نسبت به پاپ اسمیر: اگرچه پاپ اسمیر غربالگری اولیه است، اما کولپوسکوپی دقت تشخیصی بیشتری دارد، به‌ویژه در موارد پاپ اسمیر مشکوک.
✅ در مجموع، کولپوسکوپی یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها برای تشخیص به‌موقع بیماری‌های جدی زنان است که در عین سادگی، میتواند نقش نجات‌دهنده‌ای در سلامت فرد داشته باشد.
سوالات متداول
