بیماری آندومتریوز چست؟ آیا آندومتریوز سرطان است؟ چگونه می توانید این بیماری را درمان کنید؟ در این مقاله از سایت دکتر فریبا بهتر متخصص آنکولوژی زنان در اصفهان قصد داریم درارتباط با این مورد و همچنین نمونه برداری از آندومتریوز به ذکر علائم، راهکار های درمانی و پروسه آن صحبت کنیم.
آندومتریوز چیست؟
به زبان عامیانه بافت داخلی رحم از پوششی به نام آندومتر تشکیل شده است. آندومتریوز مشابه همان بافت داخلی رحم است . اما این بار این بافت در جایی خارج از رحم رشد می کند که به آن آندومتریوز می گویند. این اختلال باعث ایجاد مشکلات فراوانی می شود. از جمله آن می توان به درد شدید در لگن اشاره کرد. آندومتریوز باردار شدن را سخت تر کند. همچنین می تواند از اولین دوره قاعدگی فرد شروع شود و تا یائسگی ادامه یابد. چیزی که واضح است این است که نیاز به درمان در این زمینه ضروری است.
علائم آندومتریوز
در جدول زیر می توانید شایع ترین علائم اندومتریوز را ببینید
| علامت | توضیح |
|---|---|
| درد شدید قاعدگی (دیسمنوره) | گرفتگی و درد لگن قبل و در طول دوره قاعدگی شدیدتر از حالت طبیعی |
| درد مزمن لگن | درد دائمی در ناحیه لگن که ممکن است حتی خارج از دوران قاعدگی ادامه داشته باشد |
| درد هنگام رابطه جنسی (دیسپارونیا) | احساس درد یا ناراحتی هنگام یا بعد از مقاربت |
| درد هنگام دفع ادرار یا مدفوع | به‌ویژه در زمان قاعدگی به دلیل درگیری بافت‌های اطراف مثانه و روده |
| خونریزی‌های غیرطبیعی | قاعدگی‌های سنگین، لکه‌بینی بین دوره‌ها یا خونریزی طولانی |
| مشکلات باروری | کاهش شانس بارداری یا ناباروری در برخی بیماران |
| علائم عمومی | خستگی شدید، نفخ شکم، اسهال یا یبوست به‌ویژه در دوران قاعدگی |
شایع دلیل دلیل ایجاد اختلال آندومتریوز در بانوان چیست؟
یکی از شایع ترین دلایل ایجاد این اختلال در بانوان می توان به قاعدگی رتروگراد اشاره کرد. این مورد به وضعیتی گفته می شود که خون دوارن قاعدگی از طریق لوله های فالوپ ( که جرئی از اندام های تولید مثل زنانه است)، به داخل لگن باز می گردد. خون دوران قاعدگی دارای سلول های آندومتر است که می تواند باعث ایجاد این اختلال شود.
| علت | توضیح |
|---|---|
| قاعدگی برگشتی (Retrograde Menstruation) | برگشت خون قاعدگی حاوی سلول‌های آندومتر از طریق لوله‌های فالوپ به داخل لگن که منجر به کاشت این سلول‌ها در خارج رحم می‌شود. |
| تغییرات سلولی (متاپلازی) | برخی سلول‌های ناحیه لگن می‌توانند به سلول‌های شبیه آندومتر تبدیل شوند. |
| انتقال سلولی از طریق خون یا لنف | سلول‌های آندومتر می‌توانند از طریق خون یا سیستم لنفاوی به نقاط دیگر بدن منتقل شوند. |
| عوامل ژنتیکی | سابقه خانوادگی ابتلا به آندومتریوز خطر ابتلا را افزایش می‌دهد. |
| اختلالات سیستم ایمنی | در برخی زنان، سیستم ایمنی قادر به شناسایی و نابودی سلول‌های آندومتر در خارج رحم نیست. |
| تأثیرات هورمونی | هورمون استروژن رشد بافت آندومتر را تحریک می‌کند و نقش مهمی در پیشرفت بیماری دارد. |
همچنین عوامل ژنتیکی از آنجایی که آندومتریوز در خانواده ها دیده می شود، ممکن است در ژن ها به ارث برسد. بنابراین عوامل ژنتیکی نیز دراین زمینه می تواند دخیل باشد.
چه کسانی به آندومتریوز مبتلا می شوند؟
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، آندمتریوز از دوران قاعدگی تا دوران یائسگی می تواند ادامه داشته باشد. اما این اختلال در سنین 30 الی 40 سالگی شایع تر است. برخی از عوامل وجود دارند که امکان ایجاد این اختلال را بالا می برند. از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بانوانی که هرگز بچه دار نشده اند.
- بانوانی که دوره های قاعدگی آن ها که بیش از هفت روز طول می کشد.
تشخیص آندومتریوز
نمونه برداری از آندومتریوز یکی از راهکارهای تشخیص این اختلال است. نمونه برداری در این روش مشابه تست پاپ اسمیر است و در صورتی که شما هر یک از علائم آن را داشته باشید، متخصص ممکن است برای اطمینان از وضعیت سلامت شما آن را معرفی کند.
آیا کیست اندومتریوز سرطان است؟
این یکی از متداول ترین سوالات کسانی است که این اختلال را با سرطان دهانه رحم و سرطان آندومتر اشتباه می گیرند. آندومتریوز سرطانی نیست. با این حال می تواند تمام ابعاد زندگی بانوان را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراینن این اختلال سرطان نیست. اما شواهد اولیه وجود دارد که این اختلال ممکن است احتمال ابتلا به انواع نادر سرطان تخمدان و آندومتر را افزایش دهد.
درمان آندومتریوز چگونه امکان پذیر است؟
در این بخش از مقاله قصد داریم به راهکار های درمان آندومتریوز بپردازیم. خوشبختانه درمان های موثری در این زمینه وجوود دارد. راهکای های درمانی با توجه به موارد مختلف برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد. درمان آندومتریوز شامل راهکار های جراحی و دارویی می شود. از جمله راهکار های دارویی برای درمان می توان به هورمون آزاد کننده گنادوتروپین داروهای ضد باردرای و همچنین پروژستین اشاره کرد.
راهکار های جراحی برای درمان برای مواردی امتحان می شود که فرد چسبندگی های شدید لگن دارد. در اینگونه موارد می توان با روش هایی نظیر لاپاراسکوپی اقدامات درمانی را دنبال کرد.
برخی از راهکارهای درمانی دیگر نیز شامل کنترل نشانه های این اختلال است. علائم این بیماری می تواند جنبه های مختلف زندگی بانوان را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین برخی از راهکار های این درمان به کنترل این علائم و نشانه ها کمک خواهد کرد.
🔹 روش‌های درمان آندومتریوز
- داروهای مسکن (NSAIDs)
- مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب.
- هورمون‌درمانی
- قرص‌های جلوگیری از بارداری (ترکیبی یا پروژستین تنها)
- آمپول‌ها یا ایمپلنت‌های هورمونی (مثل لوپرولید، دپومدروکسی پروژسترون)
- دستگاه IUD حاوی هورمون (مانند میرنا) برای کاهش خونریزی و درد.
- جراحی لاپاراسکوپی
- برای برداشتن یا سوزاندن بافت‌های آندومتریوز، رفع چسبندگی‌ها و کاهش درد.
- جراحی گسترده‌تر (هیسترکتومی در موارد شدید)
- در مواردی که درمان‌های دیگر مؤثر نباشد و بیمار تمایلی به بارداری نداشته باشد.
- تغییر سبک زندگی و درمان‌های مکمل
- ورزش منظم، رژیم غذایی ضدالتهابی، یوگا و مدیتیشن برای کاهش علائم.
- روش‌های کمک‌باروری (IVF)
- برای زنانی که دچار ناباروری ناشی از آندومتریوز هستند.
سوالات متداول
